Bir yatın direğinde veya bumbasında, üzerine yelkenin geçirildiği metal parçaya yelken oluğu adı verilir. Bu yazımıda yelken oluğu ile ilgili bilgiler yer alıyor.
Eski sistem gizli yelkenlerde kullanılan ve direk üzerine geçen halkaların yerini almıştır. 1920’lerde Bermuda yelkenin yarış yatlarında kullanılmaya başlandığı ilk yıllarda bu yelken direk tepesinden güverteye inen gergin bir istralya üzerine çekiliyordu. Kısa zamanda yetersiz olduğu görülen bu sistem yerine, direk üzerine metal bir oluk çakıldı. Yelkenin orsa yakasına bu oluk içinde hareket edebilecek ve yelkenin basılıp indirilmesine imkân verecek klipsler takıldı. Ancak kuvvetli rüzgârlarda bu oluk orsa yakasında oluşan yükü karşılamada yetersiz kaldı ve klipsler koptu veya oluk tıkanarak yelkenin indirilmesini engelledi. Daha sağlam bir oluk ve daha dayanıklı klipsler geliştirildi ve dünyanın her yerinde bu olukların pirinç, bronz, yumuşak alaşım veya naylondan yapılmış şekilleri kullanılmaya başlandı. Modern yatlarda klipssiz bir orsa yakası halatı direk olarak bu oluğun içine girer. Bumba üzerinde de benzer oluklar ve yelkenin alt yakasında klipsler konulmuştur. Güverte üzerinde ise ıskotayı yönlendirmek için kullanılan makaraların kayması için daha büyük oluklar kullanılır.