Daha önce yelken yapılamayan alan hakkında bir yazımızda, rüzgâr üstündeki bir noktaya varmak için zikzaklı bir rota çizmeniz gerektiğini belirtmiştik. İlk önce, bir kontrada orsa seyri yaparsanız ve daha sonra tramola atarak (tekneyi yelken yapılamayan edanın diğer tarafına çevirerek) diğer kontrada orsa seyri yaparsınız. Yelken yapılamayan alanda tekneyi çevirme manevrasına tramola atmak denir.
Rüzgâr üstündeki bir noktaya ulaşmak için, bir kez de tramola atabilirsiniz birden çok kez de… Kaptan sizsiniz, karar sizin!
Tramola atmanın adımları şunlardır:
1. “Alesta tramola!” diye bağırarak mürettebatınızı hazırlayın. Mürettebatınızın hazır ve yerinde olduğundan emin olun.
2. Tekneyi rüzgâra doğru döndürmeye (orsalamaya) başlarken “Tramola!” diye bağırın.
“Tramola” yerine bazı yelkenciler boca alabanda terimini kullanırlar. Bu terim, teknenin dümeninin (dümen palasının) dönüşü başlatmak için rüzgâr altına alabanda edilmesi anlamına gelir. Çoğu yelken teriminde olduğu gibi, teknedeki herkes anladığı sürece herhangi bir seslenme şekli işinizi görür.
Dönmeye başladığınızda, yelkenler şiddetli bir şekilde yapraklanır. Bu adım, çoğu acemi için en sorunlu adımdır, çünkü bu noktada dönmeyi bırakırsanız yelken yapılamayan alanda sıkışıp kalırsınız.
Bumba dönerken başınızı eğmeyi unutmayın.
3. Eski flok ıskotasını boşlayın ve tekne yelken yapılamayan bölgede dönerken yeni ıskotayı trimleyin. Flokunuz yoksa mürettebatınız bu adımı atlayabilir.
4. Yer değiştirin. Sizin (ve gerekli durumlarda mürettebatınızın), görüş netliği yakalamak ve ağırlığınızı yeni rüzgâr üstüne almak için yer değiştirmeniz gerekir. Bu en kolay şekilde, tekne özellikle, yelkenler yeni orsa seyrinde rüzgârla dolarken ağırlığınızın bir safra görevi gördüğü dingi tekneler yelken yapılamayan alanda dönerken yapılabilir.
5. Yelken yapılamayan alandan çıkana kadar tekneyi döndürün.
Yelkenler, yeni kontrada dolmaya başlarken yavaşlayın. Yelken yapılamayan alandan güvenle çıktığınızda, dümdüz ilerlemeye başlayın.
6. Yeni kontradaki yelkenlerin trimini kontrol edin.
Rüzgâr artık teknenin diğer tarafından esmektedir. Tebrikler! Başarılı bir şekilde kontra değiştirdiniz. Orsa seyrinde seyrederken yelkenlerinizin triminin doğru olup olmadığını kontrol edin. Iskotalarınız fazla gerili olduğu için onları tutmakta zorlanıyorsanız ıskotalarınızı kilitlemek isteyebilirsiniz.
Tramola atarken, yelken yapılamayan bölge boyunca dönüş yapmak önemlidir. Tekne dönerken ve yelkenleriniz yapraklanırken, tekneniz hızını kaybeder. Bu alanda fazla oyalanırsanız hızınızı kaybetme ve bir sonraki kısımda göreceğimiz gibi kör tramolaya düşme riski yaşarsınız. O sebeple, tekne kontra değiştirene ve kadar dönmeye devam etmeli, yelkenlerde yapraklanma olmayacak şekilde yelkenleri trimlemeli ve hızlanmaya başlamalısınız. Tüm manevra, küçük bir dingi teknede ya da sabit omurgalı teknede yaklaşık beş saniye sürmelidir.