Teknenin Deplasmanı sözcüğünün anlamını kavramak çok önemlidir. Çünkü o tekneyi tanımlayan en önemli özelliklerden birisi deplasmandır. Birçok kimse için deplasman basit olarak teknenin ağırlığını ifade eder, ancak teknelerin ağırlığı mürettebat, su, yakıt, erzak, teçhizat ve diğer eşyalar yüklendikçe değişir yani bu işte daha iyi bir tanıma gerek vardır.
Herhangi bir anda, bir teknenin gerçek deplasmanı, onun serbestçe yüzerken taşırdığı suyun hacmi veya ağırlığıdır. Bununla birlikte tekne tasarımcıları için deplasman, mürettebatı tam, bütün tankları ve ambarları üçte iki doluyken bir deniz aracının toplam ağırlığı demektir.
Bir teknenin deplasmanı tam olarak yer değiştirdiği suyun ağırlığına eşit olduğuna göre, aynı zamanda su altındaki, yani su kesiminin altındaki hacmin de ölçüsüdür. Tuzlu suyun metreküpü 1.025 kg. ağırlığında olduğuna göre su altı hacmini basitçe ton olarak deplasmanı 1.025’e bölerek bulabilirsiniz.
Maalesef deplasman, bazı çevrelerde halen yanlış tanımlanarak, tekne imalatçı ve satıcıları tarafından sık sık işlerine geldiği gibi kendi çıkarları yönünde kullanılır. Satış broşürlerinde yer alan deplasman rakamları genellikle “hafif deplasmandır”; yani yakıt, su, erzak, yedek parça, mürettebat ve yolcular olmadan hesaplanmış tekne ağırlığıdır. Buna dikkat ediniz…
Tekne Deplasman Oranı
Bir teknenin deplasmanını, su kesiminin uzunluğu ile karşılaştırarak gövde alt yapısını görmeden onun ne derece “ağır” veya “hafif” olduğu hakkında iyi bir fikir edinebilirsiniz.
Deplasman/Su Kesimi Uzunluk Oranı (Displacement to Length Ratio=DLR) teknenin ton cinsinden deplasmanının, metre cinsinden su kesimi uzunluğunun 30,5’e bölünüp küpünün alınmasıyla elde edilen değere bölünmesiyle bulunur.
Oran = Deplasman / (su kesimi uzunluğu / 30.5)³
Aşağıdaki tablo sonuçların nasıl yorumlanacağını göstermektedir.
DLR
380 veya üstü Çok ağır
320 ila 380 Ağır
250 ila 320 Orta
120 ila 250 Hafif
50 ila 120 Çok hafif
50 den az Ultra hafif
Ağır deplasman güç ve denize elverişliliğin şaşmaz bir göstergesi olmadığı gibi hafif deplasman da hızın ve sıkışık yerleşimin göstergesi değildir, ama deplasmanı uzun bir su hattı boyuna yaymanın bir tekneyi daha hızlı ve daha yaşanır yaptığı da genel bir prensiptir.
Yelkenli ya da motorlu yarış tekneleri doğal olarak genelde hafif ve ultra hafif arasındayken, gezi tekneleri orta ve ağır sınıflar arasında olurlar. Bununla beraber, okyanus aşırı seyirleri düşündüğümüzde gerekli olan yakıt, su ve erzak, hafif deplasmanlı teknelerin performanslarını o kadar ters etkiler ki fazladan ağırlığı az bir kayıpla ödeme kabiliyetine sahip ağır deplasmanlı tekneler, bu konuda sıklıkla hafif deplasmanlı olanlarla rekabet edebilirler.