Broşa düşme hiçbir denizcinin tercih etmeyeceği kritik durumlardan biridir. Yazımızda broşa düşme ve sonrasında yapılacaklar hakkında bilgi alabilirsiniz.
Webster’in kullanıcılarından gerçekten de takdir görmüş kıymetli sözlüğü, broş’u (“broach”) sakin sakin, hiç de öyle heyecana kapılmadan, şöyle tarif eder: “Bordayı dalgalara ve rüzgâra getirecek şekilde dönmek veya savrulmak, bu durumda su alıp batma veya alabora olma tehlikesi vardır.”
Gerçekten yaşandığındaysa olay bu kuru tanımlamadan çok daha korkutucudur.
Broş motoryat veya yelkenli, ağır havada pupa seyrindeki her küçük teknenin başına gelebilir. Kırılan bir dalga arkadan gelerek kıçı yakalar, kaldırır ve ani bir hareketle yana iterek başı derine daldırır ve orada tutar. Ortaya çıkan moment bir motoryatı kolayca alabora edebilir, söz konusu bir yelkenliyse şok etkisinden dolayı tekne direğinin kırılma olasılığı vardır.
Eğer o anda devrilmese bile; broşa düşmüş bir tekne, gelen dalgalara yan vermiş olacak ve eğer art arda gelen dalgaların arasından bir yol bularak o sıra sahile doğru dar bir geçide yaklaşmaktaysa kendini çok çaresiz bir pozisyonda bulacaklar.
Küçük bir tekne pupasından gelip geçen dalgaların hızına yakın seyrediyorsa broş tehlikesi çok fazladır. Makine gücünü azaltarak veya deniz demiri kullanarak (dümen kumandasını kaybetmeyecek şekilde) tekneyi yavaşlatmak, dalgaların teknenin altından çabucak geçmesini sağlar. Bu yaklaşımın gidilen rotaya etkisi de daha az olacaktır.
Kırılan dalgaların hemen önünden onlarla 45 derecelik bir açı yaparak kaçmak yerine düz gitmek, genellikle broşa düşme olasılığını azaltır Broş, gövde şekli ve denizin durumu gibi birçok şeye bağlıdır. “Hayatta kal, yeter” türü çok kötü havalarda, dalgalar pupadan alındığında, Bernard Moitessier de dâhil, deneyimli denizcilerin tavsiyesi hafif bir sapmayla -20 derece gibi- dümen tutmaktır.
Genel prensipleri bilmenin önemli olmasına rağmen gerçekte her tekne o kadar şahsına özeldir ki, tekneniz için en doğrusunun ne olduğunu size ancak bir fırtınada edinilen deneyimleriniz söyleyebilecektir.
Bazı tekneler başlarından dalıp çıkmaya ve broşa düşmeye diğerlerinden çok daha fazla yatkın olurken; bazı denizciler de bu ani ve berbat yalpayı önceden fark etmekte ve bunu engelleyecek manevrayı yapmakta diğerlerinden daha iyidirler. Eğer dönüm kontrol dışına çıkacak ve broş da kaçınılmazmış gibi görünüyorsa, dalgalara baş vermeyi denemek akıllıca olur. Motoryatlar dalgaları 20 derece civarında alabilir, yelkenliler ise camadanlı ana yelken veya fırtına yelkeni ile orsa alabanda durabilirler. Bir motoryat veya az su çeken bir katamaran baştan atılmış deniz demiri ile emniyetli şekilde dalgalara karşı koyabilirken; derin salmalı çoğu yelkenli, gerçekten ağır hava şartlarında ne yaparsanız yapın bordalarını dönerek bu yöntemle hiç de mutlu olmazlar.